De Omta-hazewindhond

Hazewind Omta (2)Na de dood van haar man Willem Derks Omta (1797 – 1849) gaat weduwe Derkje Luilfs Edema (1808 – 1864) verder met de plannen voor nieuwe schuren achter het woonhuis van de Omtadaborg in ’t Zandt. Twee jaar na het overlijden van Willem Derks Omta is de immense schuur, een driekapper, klaar. Om de oplevering te vieren geeft de familie opdracht een gietijzeren ornament te maken: een liggende hazewindhond met op de halsband de naam ‘Omta’. Het werkstuk krijgt een plaats in het bovenlicht van de voordeur.

Windhonden werden tot ver in de negentiende eeuw geassocieerd met de adelstand. De Omta’s waren nimmer van adel maar woonden in dit geval wel op stand. Mogelijk hadden de Omta’s hazewindhonden op de Omtadaborg. Misschien voor de jacht. Misschien deden ze al mee aan wedstrijden. Wie kan het nog zeggen? Maar ze moeten een relatie met dit ras hebben gehad want zo’n verfraaiing voeg je niet zo maar toe aan je woning.

Oude Laan zwart-wit (Usquert)December 1924 trouwen Anna Aleida Dojes (1897 – 1980) en Dirk Westerdijk. Ze nemen hun intrek in de voor hen gebouwde villa (op de foto) bij de boerderij ‘Oude Laan’ in Usquert. In 1920 erfden Anna Aleida, haar broer Renger Lulolf en hun oom Simon Willem Omta  de Omtadaborg van (groot)moeder Antje Simens Mulder, de weduwe van Luilf Willems Omta. Zijn moeder, Derkje Luilfs Edema, gaf in 1851 opdracht voor het houtsnijwerk met de hazewindhond.

Na een aantal transacties wordt Anna Aleida Dojes in 1922 alleen-eigenaresse van de Omtadaborg. Ze heeft dan bijna 250.000 gulden geïnvesteerd. Het is geen goede belegging: tien jaar later worden de boerderij en 60 hectaren grond verkocht voor 65.000 gulden en verdwijnen daarmee uit de familiesfeer.

Maar om de herinnering aan de familieboerderij in ere te houden blijft de hazewind wel in de familie. Het zwart-wit beschilderde gietijzerwerk krijgt een plek in het bovenlicht boven de voordeur van de Oude Laan.

Hazewind Omta (1)In 1996 hoort de Provinciale Groninger Oudheidkundige Commissie dat de Oude Laan wordt verkocht. De commissie wil de band van de hond met de familie in stand houden. Restaurateur Lammert Muller uit Zuidhorn knapt de hond zo goed als het gaat op en herstelt de oorspronkelijke kleurstelling. Op 2 juli neemt R.R. Dojes als rechtmatige eigenaar op zijn zeventigste verjaardag de gerestaureerde hond in ontvangst. Van de Omta-hond worden ook drie houten replica’s gemaakt: twee voor de (voormalige) bewoners van de Oude Laan, het derde exemplaar is voor de Omtadaborg.

Plaats een reactie

Omta en Ompteda